Piękny dzień, znajomi siedzą w ogrodzie, a dzieci rozkosznie bawią się swoimi ulubionymi zabawkami w domu. „Chcecie coś do picia ?” to początek dramatu, który może dotyczyć każdego z nas. Kawa z ekspresu i herbata z cytryną to one znalazły się na stoliku kawowym. Nagle przez chwilę nieuwagi kubki pozostawione same zainteresowały naszych najmniejszych podopiecznych i trach, kubek zostaje przewrócony i całą zawartość wylewa się na malutkie rączki, klatkę piersiową i brzuszek. Piękna różowa bluzeczka z Świną Pepą wtapia się w skórę tworząc rany i niewyobrażalny ból. Nagle wszystko się zatrzymuje. Jesteś Ty i Twoje dziecko, które ma oparzoną skórę. Dzisiaj opowiem Ci jak poradzić sobie w takiej sytuacji.
„W Polsce rocznie ulega oparzeniom około 300 do 400 tysięcy osób, z czego 50–70% stanowią dzieci. Oparzenia u dzieci to druga przyczyna pourazowych zgonów do 4 roku życia, a pierwsza przyczyna zgonów wśród dzieci starszych. Oparzenia u dzieci występują 2 razy częściej niż u dorosłych i najczęściej ulegają im dzieci małe, które mają ograniczoną percepcję zagrożeń i niebezpieczeństw groźnych dla zdrowia i nawet życia. Ze statystyk przeprowadzanych przez francuskich lekarzy wynika, że 70% przypadków oparzeń to oparzenia małe, niegroźne nieprzekraczające 2 cm średnicy. Oparzenia są zranieniami, które przy zachowaniu większej ostrożności, szczególnie w przypadku dzieci, są do uniknięcia. Specjaliści szacunkowo podają, że 97% oparzeń dziecięcych powstaje z winy opiekunów [6]. U dzieci bowiem racjonalizacja dolegliwości w przypadku zranienia i nieuchronność następstw są znacznie ograniczone”, Jaki jest to rodzaj oparzenia, nie ma dla Ciebie znaczenia. Jeśli jesteś opiekunem, rodzicem czy dziadkiem najważniejsze jest dla Ciebie abyś wiedział jak pomóc poszkodowanemu. Dlatego najpierw opowiedzmy sobie, jakie są stopnie oparzeni.
Stopień I – cechuje się zaczerwienieniem skóry (rumień), połączonym z niewielkim obrzękiem i bolesnym pieczeniem. Rumień tworzy się pod wpływem krótkotrwałego działania pary wodnej, niezbyt gorącej wody, lub też po zbyt silnym opalaniu się. Utrzymuje się zazwyczaj kilka dni i goi się po złuszczeniu naskórka. Nie pozostawia po sobie blizny.
Stopień II – oprócz zaczerwienienia i obrzęku tworzą się pęcherze, które wewnątrz wypełnione żółtawym płynem surowiczym. Pęcherze te to nic innego, jak tylko martwy naskórek uniesiony gromadzącym się pod nim płynem tkankowym. Toczą się w nim silne procesy zapalne i martwicze naskórka na granicy ze skórą właściwą. Bóle bywają znaczne. Do oparzenia II stopnia dochodzi zwykle po oblaniu się wrzątkiem, gorącym olejem lub pod wpływem pary wodnej itp. Oparzenia goją się zwykle po upływie ok. dwóch tygodni dzięki możliwości regeneracji naskórka od dna.
Stopień III – dochodzi do uszkodzenia pełnej grubości skóry, często również tkanek głębokich, niekiedy aż do kości. Często część martwicza skóry wysycha i tworzą się białoszare lub żółte strupy. W wyniku uszkodzenia zakończeń nerwowych chory z oparzeniem III stopnia nie odczuwa bólu, zachowane jest jedynie czucie głębokie. Następnie dochodzi do oddzielenia części obumarłych i wytworzenia się ziarniny oraz blizny. Tego rodzaju oparzenia powstają przez działanie: otwartego ognia, przez dłuższy czas wrzątku, gorącego oleju itp. Bardzo często wymagają one leczenia operacyjnego przeszczepami skóry.
A teraz powiedzmy co zrobić w oparzeniach ( Europejska Rada Resuscytacji)
Rok 2021 to rok nowych wytycznych europejskiej rady resuscytacji która jest dla nas wyznacznikiem w udzielaniu pierwszej pomocy. W wytycznych dostępnych tutaj https://www.prc.krakow.pl/wytyczne_2021.html można pobrać rozdział 8 „ pierwsza pomoc”. A w niej również informację na temat postępowania w oparzenia zobaczmy jak ERC odnosi się do oparzenia:
Jak ocenić powierzchnie oparzonego miejsca ?
Ocena powierzchni oparzenia
W celu określenia, czy oparzenie jest groźne dla zdrowia i życia, funkcjonują następujące metody oceny powierzchni oparzenia:
⦁ Metoda powierzchni dłoni – powierzchnia dłoni poszkodowanego odpowiada ok. 0,8% jego całkowitej powierzchni ciała. Metoda stosowana jest najczęściej do oparzeń poniżej 15% lub powyżej 85% ciała.
⦁ Reguła dziewiątek Wallace’a – szybka metoda oceny powierzchni oparzeń o średniej wielkości u osób dorosłych. U dzieci nie jest dokładna. Powierzchnia ciała poszkodowanego podzielona jest na obszary odpowiadające 1, 9 i 18% całkowitej powierzchni ciała:
⦁ głowa z szyją: 9% –
⦁ kończyna górna lewa: 9% –
⦁ kończyna górna prawa: 9% –
⦁ kończyna dolna lewa: 18% –
⦁ kończyna dolna prawa: 18% –
⦁ przednia część tułowia: 18% –
⦁ tylna część tułowia: 18% –
⦁ krocze: 1%
Pierwsza pomoc
Zasady postępowania podczas udzielania pierwszej pomocy w przypadku oparzeń:
⦁ Zachowaj bezpieczeństwo. Unikaj oparzeń podczas działań ratunkowych, załóż rękawiczki. Chroń siebie przed płomieniami, dymem, gazami.
⦁ Usuń poszkodowanego z miejsca wypadku i zlikwiduj źródło oparzenia. – Jeśli na poszkodowanym pali się odzież, przewróć go na podłoże, nie pozwalając mu na ucieczkę, stłum tlącą się odzież przez owinięcie poszkodowanego kocem, w razie braku koca przetocz poszkodowanego po ziemi. –
⦁ Usuń poszkodowanego z zasięgu płomieni, pary, gorącej cieczy, prądu, słońca itd. – Nawet ugaszona odzież może być gorąca i stanowić zagrożenie dla osoby udzielającej pomocy.
⦁ W przypadku przyklejenia się odzieży do skóry poszkodowanego kategorycznie zabrania się ściągania takiej odzieży (grozi powstaniem dużych ran, jak również spowodowaniem dodatkowego, bardzo dużego bólu). – Jeśli do oparzenia doszło wskutek smoły, nie usuwaj jej mechanicznie.
⦁ Jeśli to możliwe, natychmiast usuń biżuterię z poparzonej części ciała (głównie pierścionki, obrączki). Jeśli nie zostanie usunięta, obrzęk spowoduje brak możliwości jej zdjęcia.
⦁ Aktywne chłodzenie powinieneś wykonać nie później niż 20 min po oparzeniu (po upływie 20 min nie przynosi już oczekiwanego efektu). W celu zapamiętania stosuje się regułę piętnastek (3 × 15). Chłodzenie powinno być dokonane wodą o temp. 15°C, z odległości 15 cm, przez co najmniej 15 min. Zwróć uwagę, że strumień wody powinien być skierowany tuż nad oparzeniem, a nie na oparzenie. W przypadku oparzeń dużych powierzchni ciała zastosuj mokre, czyste ręczniki, prześcieradła. Do korzyści płynących ze schładzania wodą można zaliczyć: zmniejszenie bólu, zapobieganie procesowi powstawania oparzeń, zmniejszenie obrzęku, oczyszczenie rany, skrócenie czasu gojenia. Pamiętaj, że przy oparzeniach dużej powierzchni ciała chłodzenie może doprowadzić do nadmiernego wychłodzenia, również na małe powierzchnie nie wolno stosować lodowatej wody, gdyż wywołany przez nią skurcz naczyń może prowadzić do progresji (pogłębiania) oparzenia.
Z punktu widzenia ratowniczego wytyczne ERC oraz postępowanie w pierwszej pomocy różni się ilością czasu, który powinniśmy schłodzić oparzenie. Jednak czas zarówno 15, jak i 20 minut powinien dać ulgę naszemu poszkodowanemu mając na uwadze jednak przeciwdziałania hipotermii. Pamiętaj nie panikuj , zajmij się działaniem. Przypominam sobie pewną sytuację. Sąsiad nagle przybiega krzycząc , że jego syn się poparzył. Mieszkaliśmy kilka domów obok siebie. Chwyciłem apteczkę i szybkim krokiem udaliśmy się do niego. Moim oczom ukazał się obrazek z początku naszego artykułu. 2-latek z poparzeniem na klatce piersiowej, ręce i brzuszku. Szybka decyzja – przynieś wszystkie ręczniki, które masz w domu. W tym czasie telefon na pogotowie. Wszystkie ręczniki pod prysznic i schładzamy zimną wodą. Schodzony ręcznik wyciskamy delikatnie z wody i kładziemy na oparzoną skórę. Aby zmniejszyć traumę dziecko przytula się do Mamy. Co kilka chwil zmieniamy ręczniki na nowe, chłodne. Po kilku minutach na miejscu pojawia się Zespół Ratownictwa Medycznego i zabiera naszego małego poszkodowanego wraz z Mamą do szpitala. Po kliku dniach wychodzą z szpitala. Dzisiaj Wojtek jest szczęśliwym 5 latkiem – który nie ma żadnych zmian skórnych po tym wydarzeniu